Bruce J. Hawker: wydanie zbiorcze #1

Marynistyka częściej kojarzy się z literaturą niż z komiksem. Jednak twórcom opowieści obrazkowych także zdarza się sięgać po morską tematykę. Przykładem jest Bruce J. Hawker, złożona z siedmiu albumów seria autorstwa Williama Vance'a, wydawana we francuskojęzycznym oryginale w latach 1976-1996. Na początku lat 90. wydawnictwo Orbita opublikowało dwa pierwsze albumy w polskim tłumaczeniu, po czym nabrało wody w usta i na kontynuację rodzimi czytelnicy musieli czekać aż do zeszłego roku. Wtedy to wydawnictwo Ongrys pokusiło się o wznowienie tej leciwej serii, poza jednoczęściowymi zeszytami kusząc odbiorców także ekskluzywnymi twardookładkowymi wydaniami zbiorczymi.

W pierwszym z nich znajdziemy albumy 1-3, do których Vance stworzył zarówno scenariusz, jak i ilustracje. Poznajemy w nich tytułowego bohater serii, młodego porucznika Brytyjskiej Marynarki, który w 1800 roku wyrusza w swój pierwszy ważny rejs. Dowodzony przez niego statek ma dostarczyć na Gibraltar prototyp tajnej brytyjskiej broni. Niestety, po drodze Hawker i jego załoga zostają otoczeni przez hiszpańskie okręty. Tajne plany trafiają w ręce wroga, a młody kapitan do niewoli. Czytelnik trafia zaś w wir przygody, po której przeczytaniu komiks zostanie zapewne odłożony gdzieś na głębokie tyły dolnej półki.

Pod względem scenariusza Bruce J. Hawker okazuje się bowiem dziełem wyjątkowo czerstwym. Fabułę każdego z pierwszych trzech albumów można streścić w dwóch zdaniach, akcja toczy się jak po wytartym sznurku, drewniane dialogi aż rażą sztucznością, a bohaterowie odpychają brakiem jakiegokolwiek rysu psychologicznego. Na deser otrzymujemy zaś kompletne nonsensy fabularne – już choćby pomysł wyjściowy, polegający na powierzeniu ściśle tajnych planów w ręce niedoświadczonego porucznika i wysłanie go z nimi na wody patrolowane przez wrogie okręty, woła o pomstę do nieba.

Znaczne uproszczenia byłyby częściowo do wybaczenia, gdyby usprawiedliwiała je lekka i przyjemna formuła. Jednak i pod tym względem Bruce J. Hawker jest wyjątkowo siermiężny. Wykreowani przez Vance'a bohaterowie zachowują się aż do przesady sztucznie i honorowo, z kolei kwestie narratora ociekają tanim patosem. Co gorsze, autor fatalnie operuje nawet medium komiksowym jako takim – w oczy rzuca się jego przykry zwyczaj łopatologicznego dopowiadania w ramkach tego, co w zupełności powinno być do wyczytania z samych kadrów.

Znacznie lepiej od scenariusza prezentują się rysunki. Tworząc ilustracje żagli, mew i morskich fal, Vance wyraźnie był w swoim żywiole i jego dzieło całkiem znośnie przetrwało próbę czasu. Zwłaszcza szerokie kadry, przedstawiające rozległe morskie przestrzenie, potrafią zrobić wrażenie ilością oddanych szczegółów. Jednak i rysunkom nie brakuje mankamentów – w mniejszych kadrach niesmak budzą niechlujnie potraktowane tła, twarze męskich postaci to w większości wariacje tego samego modelu, a przy scenach ruchu postaciom często zdarza się przyjmować śmiesznie sztuczne pozycje.

Ocenę całości nieco podnoszą liczne dodatki, jakie polski wydawca umieścił w zbiorczym wydaniu. Na blisko pięćdziesięciu stronach znajdziemy między innymi archiwalne szkice i akwarele Vance'a, niewykorzystane projekty plansz, okładki wydań zeszytowych, a także artykuły opisujące okoliczności powstania serii oraz osobę jej autora. Ta naprawdę bogata zawartość dodatkowa w połączeniu z wysoką jakością samego wydania sprawia, że zbiór z przygodami Bruce'a J. Hawkera mimo wszystko może stanowić łakomy kąsek dla kolekcjonerów. Jednak zwykli czytelnicy, którzy szukają po prostu ciekawych opowieści, zdecydowanie powinni pożeglować na inne wody.