Superman: Czerwony Syn

Wszyscy znamy genezę Supermana. Jako dziecko trafił z Kryptona na Ziemię, gdzie zaopiekowała się nim rodzina amerykańskich farmerów. Gdy dorósł, przywdział obcisły kostium, bronił mieszkańców Metropolis, walczył ze złoczyńcami i stał się chlubą Ameryki. Ale czy ta historia musiała się tak potoczyć? Co by bowiem było, gdyby kapsuła z małym superbohaterem rozbiła się nie na terenie Stanów Zjednoczonych, lecz gdzieś dalej na wschodzie, na przykład w Związku Radzieckim?

Superman: Czerwony Syn przedstawia alternatywną wersję losów człowieka ze stali. Mały Superman zostaje w niej odnaleziony przez ukraińskich chłopów, po czym trafia na wychowanie do pobliskiego kołchozu. Dorastając w duchu marksizmu-leninizmu staje się wiernym synem ZSSR, a jego supermoce szybko pozwalają mu zostać przodownikiem pracy, ostoją wojsk Układu Warszawskiego, postrachem kapitalistów i ulubieńcem mas pracujących. To jednak nie koniec zaszczytów. Gdy umiera Stalin, towarzysze z partii są zgodni – tylko Superman na czele kraju jest w stanie zapewnić trwałość władzy i zanieść dobrodziejstwa socjalizmu dalej na zachód.

Autorzy tej niezwykłej mini serii – scenarzysta Mark Millar oraz rysownicy Dave Johnson i Kilian Plunkett – stworzyli trzy części rozgrywające się na przestrzeni zimnej wojny. W Polsce wszystkie ukazały się w wydaniu zbiorczym nakładem wydawnictwa Egmont w ramach serii DC Deluxe. W pierwszej historii poznajemy początki drogi Supermana na szczyty komunistycznej władzy. Część druga obejmuje zmagania towarzysza ze stali z siłami opozycji oraz wewnątrzpartyjnymi zdrajcami. Natomiast część trzecia to już pełna jazda po bandzie – Superman postanawia w niej na zawsze skończyć z kapitalizmem i wyrusza na podbój Ameryki.

W odniesieniu do takich albumów zazwyczaj używa się wyświechtanych frazesów w rodzaju "dekonstrukcja mitu", "zabawa z konwencją" i tym podobnie. Tyle, że tym razem to szczera prawda. Millar naprawdę bawi się konwencją i dekonstruuje mit Supermana. Robi to z humorem, często mrugając okiem do czytelnika i podporządkowując niezbyt zwartą fabułę kolejnym szalonym pomysłom, a w warstwie dialogowej koncentrując się bardziej na żartach słowno-sytuacyjnych niż logice zdarzeń. Jednocześnie prezentuje też jednak inne spojrzenie na postać człowieka ze stali, który wciąż jest szlachetny i gotów nieść pomoc ludzkości, ale jednocześnie staje się systemowym fanatykiem i w walce o socjalizm posuwa się do czynów, na które kanoniczny Superman z pewnością nigdy by się nie zdecydował.

Nieco gorzej komiks prezentuje się w warstwie graficznej. Sztampowe, dość surowe rysunki Johnsona i Plunketta są w pewnej mierze inspirowane socrealizmem, ale nie przyciągają na dłużej uwagi i nie zapadają w pamięć. W dużej mierze niewykorzystana pozostaje sowiecka symbolika, która w Czerwonym Synu ogranicza się do propagandowego plakatu z towarzyszem ze stali, sierpa i młota na piersi Supermana oraz czapki-uszatki noszonej przez moskiewską wersję Batmana, podejmującego działalność wywrotową w odwecie za śmierć rodziców, zastrzelonych podczas roznoszenia antysystemowych ulotek. ZSRR po rządami Supermana szybko zaś zamienia się w futurystyczną krainę, z wyglądu pozbawioną cech charakterystycznych. Wydaje się, że z pomysłu wyjściowego rysownicy mogli wycisnąć więcej.

Poza wspomnianym Batmanem swoje epizodyczne role mają do odegrania także Wonder Woman, drużyna Green Latern, Lex Luthor i kilku innych superzłoczyńców, tym razem na usługach zgniłej kapitalistycznej Ameryki. Wszyscy w pewien sposób dodają opowieści kolorytu aż do samego końca. I choć finału rządów komunistycznego Supermana nietrudno się domyślić, to Millar nie poprzestaje na nim, ale wybiega jeszcze daleko w przyszłość, wieńcząc całość zaskakującym zakończeniem. Kto jest go ciekaw, niech sięgnie po Czerwonego Syna.